Á félagsfundi Meistarafélags kjötiðnaðarmanna, sem haldinn var 28. janúar, var staða náms í kjötiðn til umræðu – en nýverið bárust fréttir af því að báðum kennurum í faginu var sagt upp störfum við Hótel- og matvælaskólann í Kópavogi. Enginn sótti um í náminu fyrir yfirstandandi önn.

Níels Olgeirsson formaður MATVÍS, Matvæla- og veitingafélags Íslands, benti á að að fyrirtæki sem taka nema á samning í kjötiðn fái greitt fyrir það fjárhæð sem eigi að standa straum af þeim aukakostnaði sem felst í því að vera með nema. Hann sagði að áður fyrr hafi það verið þannig að kjötvinnslur væru reknar á nemum, það er að nemar voru það margir að þeir voru aðalvinnukrafturinn í viðkomandi vinnslum. Í dag er það þannig að kjötiðnaðarmenn og meistarar eru yfirmenn í vinnslunum, en verkin séu unnin af ófaglærðu fólki – og mestmegnis útlendingum.

Níels sagði að Danir hafi stytt bóknám í kjötið úr 12 mánuðum í 9 mánuði og velti upp þeirri hugmynd hvort þetta væri til eftirbreytni fyrir íslenskan kjötiðnað. Gera þyrfti námið í kjötiðn sýnilegra og meira spennandi til að fá nema í greininni. Þá væri vandamál að fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu væru ekki spennt fyrir að taka nema.

Margrét Friðriksdóttir, skólameistari Menntaskólans í Kópavogi, sem hefur hýst nám í kjötiðn, kom og útskýrði stöðu mála af hálfu skólans. Í máli hennar kom fram að staðan væri dapurleg, eftir 18 ára kennslu í kjötiðn í Menntaskólanum í Kópavogi. Hún sagði að það þyrfti 12 nema að lágmarki í hverri grein matvælakennslu í skólanum, til að reksturinn standi undir sér. Undanfarin 18 ár hefðu verið útskrifaðir 2,2 nemar á ári í kjötiðn. Benti hún á að margir nemar kæmu í grunnnám í matvælageiranum og eftir það væru þeir í erfiðri stöðu til áframhaldandi náms. Þeir þyrftu að finna fyrirtæki, til dæmis í kjötiðn, finna meistara þar innan veggja sem vildi skrifa uppá námssamning og fá samþykki fyrirtækis til nematöku til að hægt væri að halda áfram. Ferlið væri of þungt og það væri hindrun. Síðan tæki við vinna í 18 mánuði ef samningur fengist og svo lægi leiðin í skólann.

Hún sagði að nú væri það undir kjötiðnaðarmönnum sjálfum komið hvað þeir vildu gera fyrir námskrá sína og hvaða breytingar þeir vildu sjá fyrir greinina í framtíðinni.

Margrét benti á að ekki væri hægt að reka tvo skóla fyrir svona fámennan hóp nema. Hún sagðist vera tilbúin að endurráða kennara ef menntamálaráðuneytið styrkti skólann aukalega þar til málin væru komin í betra horf. Efnisgjöld í verknámi hefðu ekki hækkað síðan 2004. Aldur nema í kjötiðnaði hefði hækkað og væri um 30 ár, ekki væru um unglinga að ræða heldur menn sem væru komnir eru með reynslu í faginu og ekki víst að núverandi námskrá hentaði.

Jón Karl Jónsson, formaður fagsviðs Félags íslenskra kjötiðnaðarmanna hjá MATVÍS, sagði að efla þyrfti starfs- og verknám – og jafnvel byrja kynningar á náminu á fyrstu skólastigum.